La L en El Bronx
Eén Plek, Twee Namen, Twee Realiteiten
La L, of El Bronx, is een buurt met slechts 3 straten, die er vanaf elk van de 3 ingangen uitziet als een L. In de buurt woonden gezinnen, straatbewoners en drugsverslaafden. Je kon er allerlei soorten drugs kopen, verkocht door verschillende groepen microhandelaars. De handelaars werden beschermd door de zwaarbewapende Sayayines. Het gerucht gaat dat als iemand hen zou verraden, ze zouden worden gemarteld, vermoord en in stukken gehakt. Daklozen consumeerden basuco, een zeer goedkoop extract van cocaïne, anders, maar vergelijkbaar met crack-cocaïne. Sommige vrouwen boden hun lichaam aan in ruil voor geld of drugs. El Bronx was een plek waar alles mogelijk was omdat de regering er geen voet in durfde te zetten. Tot 2016, toen Enrique Peñalosa net aan zijn tweede termijn als burgemeester van Bogotá begon. Op 28 mei, net na zonsopgang, vielen tweeduizend soldaten El Bronx binnen. Met de interventie probeerden de autoriteiten de hel die de buurt was, de wereld uit te helpen. Amper twee jaar na de interventie werd het gebied omgedoopt tot “Distrito Creativo El Bronx” (Creatieve District El Bronx).
El Bronx: de Realiteit van de Media en de Politiek
Deze beschrijving representeert de belangrijkste reden waarom El Bronx werd beëindigd door de administratie van voormalig burgemeester Peñalosa. Hij zei:
“Voor mij als burgemeester zou het makkelijk zijn geweest om hetzelfde te doen als al mijn voorgangers: niets doen! We zouden het enorme aantal seksueel uitgebuite kinderen laten doorgaan. (...) Laat ik duidelijk zijn: El Bronx zal nooit meer terugkeren” (2016).
Clemencia Ibáñez, die tijdens zijn eerste termijn (1998-2001) met Peñalosa werkte, legt uit dat El Bronx vol was met kinderprostitutie, kindermishandeling, drugsgebruik, drugstoerisme en terrorisme:
“Er waren daar geen gezinnen en kinderen waren het doelwit van criminaliteit. Er waren te veel doden, te veel vrouwen die stierven, te veel kinderen in de prostitutie”.
Daarom, vervolgt ze, "moesten ze ingrijpen, hij [Peñalosa] had geen keus, het was te dringend om niet aanwezig te zijn", ze moesten de kinderen redden.
La L: de Realiteit van haar Inwoners
“La L was ons thuis en El Bronx bestond niet, behalve in de verhalen van de media”.
Jorge verhuisde in 2005 op driejarige leeftijd met zijn gezin naar La L. Voor hem was het leven in La L net als dat van elk ander kind. Het is niet dat hij niet wist wat er gaande was in La L. "Er waren veel slechte dingen, veel drugs". Hij legt uit dat er naast hem daklozen woonden. “Vroeger gokten de daklozen met elkaar. En wij, als kinderen, zouden erop wedden en het geld uitgeven aan snoep ”. Voor Jorge was dat een normaal leven. Hij keurt de drugs niet goed, maar voor hem waren de straatbewoners en drugsverslaafden gewoon zijn buren, met wie hij in vrede samenleefde.
Victor woonde in El Bronx sinds hij een kind was, maar in tegenstelling tot Jorge lukte het hem niet om bij de drugs vandaan te blijven. Victor is een rapper en was ooit één van de bekendere inwoners van La L. Hij had connecties met degenen die de dienst uitmaakten in de buurt, omdat hij vroeger elk jaar kunstfestivals organiseerde in La L. Tijdens dit festival konden de bewoners muziek maken, dansen, graffiti spuiten, enz. Ik vraag hem naar het geweld in de buurt.
“Het is zeker dat de media overdrijven, toch? Het is geen leugen dat er vreselijke dingen zijn gebeurd, ze hebben mensen vermoord, ze hebben mensen gemarteld. Maar de media overdreef de situatie altijd. Voor veel mensen betekende alleen het binnenkomen bijvoorbeeld dat ze je zouden doden en beroven. Als je een politieagent was, dan had je een probleem. Maar jij kon makkelijk binnenkomen. Als je een buitenlander was, zouden ze niets doen. Ze hadden het over hekserij. Niets daarvan was waar. Het beeld van El Bronx was altijd een beetje satanisch”.
Eduardo bevestigt het verhaal van Victor:
“, ze zouden je vermoorden als je je drugs stal of niet betaalde. Maar dat gebeurt overal”. En voor Eduardo was dat niet hoe hij zich La L herinnerde: “Vroeger dronken we samen, luisterden we naar muziek, hingen we met elkaar. In die tijd was het voor mij, in alle opzichten, mijn thuis”.
De Interventie
Op 28 mei 2016 eindigde het allemaal. 2.000 politieagenten kwamen vlak na zonsopgang El Bronx binnen en evacueerden de hele buurt. Voor de bewoners was de interventie een moeilijke ervaring. Lees enkele reacties van degenen die uit hun huizen zijn gezet:
“Als ik eerlijk ben was het heel moeilijk. Omdat het, zoals ik al zei, ons thuis was. Het was waar we woonden, waar we aten, waar we alles deden”.
“Het goede is dat ze er een einde aan hebben gemaakt. De buurt was echt heel slecht. Zoveel drugs”.
"Maar het was niet goed gepland. Ze hadden beter moeten nadenken over hoe ze de bevolking konden bijstaan".
"Het slechte was dat ze niet dachten aan de mensen die daar woonden. Er waren mensen, gezinnen, kinderen die geen drugs gebruikten en ook een betere toekomst wilden. Maar de staat dacht daar niet aan. Ze haalden ze gewoon weg. Er is nu niets meer".
"Het was niet menselijk. Ze lieten ons niet eens onze persoonlijke bezittingen inpakken”.
“De regering zegt:“we hebben El Bronx beëindigd”, maar het probleem blijft bestaan. Ze hebben El Bronx verwijderd, ze hebben El Cartucho verwijderd, maar ze weten niet hoe ze de straatbewoners moeten verwijderen. El Bronx is voorbij. Maar de mensen verspreidden zich. Het was alsof we bij een schietpartij waren betrokken. [De gemeenschap] explodeerde en iedereen vluchtte in verschillende richtingen. Sommigen gingen naar de parken in de buurt, sommigen naar Plaza España, anderen naar het kanaal van la 6, of het park bij Paloquemao”.
"Het was net als wanneer je een paardenbloem blaast".
“Overal verspreid. Veel mensen kwamen in de gebieden rond El Bronx terecht. Maar vele anderen gingen naar plaatsen heel ver weg. Twee maanden na de uitzetting werd ik uitgenodigd om te spreken in Cucutá (568 km van El Bronx, vlakbij de Venezolaanse grens), en zelfs daar ontmoette ik straatbewoners uit El Bronx”.
Twee namen, twee realiteiten, één plaats. La L is een voorbeeld van de tweezijdige ontwikkeling van Colombia. De interventie maakt een buurt vol drugs tot een creatieve wijk; op het eerste gezicht een zeer positieve ontwikkeling. Maar de ervaringen van de bewoners laten zien dat zij geen van de positieve effecten van die ontwikkeling zelf ervoeren. Integendeel, ze raakten hun huis kwijt, ze waren ontheemd (voor velen voor de tweede keer) en er werd geen oplossing geboden voor hun problemen met betrekking tot werkloosheid, dakloosheid en verslaving.
De meeste mensen in Bogotá zijn het eens met de interventie, omdat ze de verhalen over El Bronx hebben gehoord - de beruchte donkere buurt van drugs, misdaad en marteling. Een verhaal dat alle overheidsinterventie legitimeert, hoe wreed ook. Een verhaal dat niemand doet denken: “hoe gaat het dan met de bewoners”. Want zij waren geen onderdeel van dat verhaal. Het is dat verhaal, dat eenzijdige verhaal, dat de mensenrechtenschendingen mogelijk maakt tegen de inwoners van La L. Laten we hun woorden verspreiden, zodat ze onderdeel kunnen worden van de toekomst van een plek die ooit hun thuis was.