Het is een rustige avond en het is donker buiten. De straten zijn verdorven en vies. En los van een aantal verwarde blikken richting onze aanwezigheid, gaan mensen rustig door met hun bezigheden: verkopen, kopen, eten en drinken. Het is een normale maandagavond.
We bezoeken een buurt waarvan, als iemand de kans had gehad, ze me hadden aangeraden er NIET heen te gaan. Laat staan s ’avonds laat. Maar we zijn hier om iets anders te zien en onze gids zegt dat de buurt meer authentiek
is in de avond. Hij zei dat we ons geen zorgen hoeven te maken want hij heeft ‘beveiliging’ meegenomen: drie jongens die uit deze buurt komen en er de weg weten.
We zijn net een half uurtje aan het lopen wanneer we benaderd worden door een lichtelijk boze en aangeschoten man. Hij ruziet een beetje met onze gids en probeert dan Engels te praten met ons. We denken er niet te veel van en gaan door met onze wandeling. Maar wanneer we hoek om gaan, rijden er opeens twee motoragenten op de stoep voor ons. Ze duwen iedereen (behalve ons) gewelddadig tegen de muur en fouilleren hen. Onze gids probeert ons te kalmeren en zegt dat alles oké is. De politie keert zich dan naar ons toe en suggereert dat we worden beroofd. We zeggen dat er geen probleem is, maar ze lijken ons niet te geloven. Ze vragen iedereen om ID en ondertussen arriveren er nog zes andere agenten. Onze gids probeert uit te leggen dat hij ons een rondleiding geeft. Een aantal van de agenten gelooft ons en vertrekt, zeggende dat het onze eigen verantwoordelijkheid is als we beroofd worden. Dat lijkt mij ook. Echter, de twee motoragenten blijven. Nu gebaart hij het roken van een joint. Ze lijken inmiddels te denken dat we drugs aan het kopen zijn… Uiteindelijk nemen ze een deel van onze groep mee naar het politiestation, waar ze nog eens heel hard proberen iets verkeerds te vinden. Maar na eindeloos praten, een aantal belletjes, en wat ongemakkelijke grappen met de agenten, laten ze ons eindelijk gaan. Om de hoek ontmoeten de rest van onze crew en gaan we door met onze tour.
"mensen vermijden altijd contact met de politie"
Onze gids legt uit dat de politie ons probeerde te intimideren. “Ze willen geld”, zegt hij. “Dat is hoe de politie hier is. Ze zijn erg corrupt. Maar ze hadden niks om ons op te pakken”. Hij vraagt of we oké zijn, maar hijzelf lijkt niet erg onder de indruk van het incident. En onze ‘beveiliging’ is ook niet erg geschrokken. Ze hebben ieder talloze slechte ervaringen met de politie. Alleen omdat ze uit deze buurt komen en hun kleding oud is. Eén legt uit dat hoewel microhandel hier een probleem is, “mensen meer bezorgd zijn om de politie dan om de drugs”. Hij zegt dat mensen “altijd contact vermijden met de politie”, want zelfs al zijn ze slachtoffer zal de politie ze behandelen als dader.
En wat ons betreft, twee lange witte jongens. De politie probeerde ons in eerste instantie te redden van het gevaar van onze eigen vrienden. En toen we ze vertelde dat we niet beroofd werden, beschuldigden ze ons ervan drugs van hen te kopen. In hun gedachtewereld was er simpelweg geen mogelijkheid dat zij onze vrienden konden zijn. Alleen door ons verschillende uiterlijk. Ik vond dit vrij ongemakkelijk. De politie voelde zich verplicht om mij te beschermen omdat ik wit ben, en viel daarom mensen lastig die mij slechts wilden helpen. Het laat zien dat de wereld niet hetzelfde is voor iedereen. Ik ben een persoon die de politie wil beschermen (meestal). En zij zijn mensen waar de politie mij van beschermt. Los van wat er daadwerkelijk wel of niet gebeurt. Ze hebben misschien goede bedoelingen in het beschermen van mij, maar daarin brengen ze anderen schade toe.
Het probleem ligt voor mij in het beeld dat de politie heeft van deze jongens. Vanwege hun afkomst, uiterlijk en kleding, gaat de politie ervan uit dat ze iets verkeerd doen. Dat beeld is zo sterk dat ze simpelweg niet kunnen geloven dat ze iets goeds zouden doen voor ons blanke jongens. Alleen maar omdat we er anders uit zien, vindt de politie het nodig om in te grijpen wanneer ze ons samen zien lopen.
"Een simpel beeld met vergaande gevolgen"
Wat mij betreft is de behandeling van de politie slechts een symptoom van een beeld dat in de hele samenleving bestaat. Een beeld dat wordt gereproduceerd door verhalen in de media, door politici die het gebruiken om beleid door te voeren, en door de daaruit vloeiende angst in de bredere samenleving die ervoor zorgt dat mensen wantrouwend kijken naar mensen die anders zijn dan zijzelf. En door dat beeld vermijden mensen als ik contact met mensen als zij. En als we dan wel een keer samenlopen, dan vindt de politie dat verdacht, omdat het nooit gebeurt. Alleen maar door een beeld. Een beeld dat haat en discriminatie zaait, een beeld dat verdeling en conflict produceert, een beeld dat politiegeweld veroorzaakt. Een simpel beeld met vergaande gevolgen.
"dit beeld moet kapot gemaakt worden op ieder niveau"
Jammer genoeg zou dit incident niet de laatste keer zijn dat ik zoiets meemaak. Maar wat voor mij een paar keer was, is hun dagelijkse realiteit. En we hoeven alleen maar het nieuws aan te zetten om te weten dat het overal in de wereld gebeurt, soms met veel ergere gevolgen.
En daarom moet dit beeld kapot gemaakt worden op ieder niveau. Door de politie, door hun werkgevers, door de media én door ieder van ons. Wordt bewust van het effect dat dit beeld heeft op jouw leven, op jouw gedrag. Ben je bang wanneer je bepaalde mensen tegenkomt ‘s avonds laat? Beantwoord je verschillende mensen anders wanneer ze je een vraag stellen op straat? Ik denk dat de meeste van ons dat doen. En dat is alleen naar menselijk. Maar wordt bewust. Wordt bewust dat hoewel de consequenties van je eigen individuele gedrag misschien wel heel klein en onbelangrijk zijn, ons collectieve gedrag een samenleving creëert met racisme, classisme, seksisme en andere vormen van discriminatie. Dus begin klein. Begin met een glimlach. Probeer te luisteren. Probeer te begrijpen. Ook al zien we er anders uit, we zijn allemaal mensen. We proberen allemaal iets te maken van ons leven. We proberen allemaal voor onszelf en onze familie te zorgen. En jammer genoeg leven we in een wereld waar niet iedereen dezelfde mogelijkheden heeft om dat te doen. Je zal niet iedere persoon kunnen helpen die je tegenkomt. Maar wees bewust van de schade die je kan toebrengen door iemand te negeren. Door iemand niet als medemens te behandelen. En net als dat je individuele schade misschien weinig gevolgen heeft op zichzelf, zal de collectie van als onze kleine positieve handelingen grote gevolgen hebben. Wees niet bang voor diegenen die je niet kent. En weest bewust hoe een luisterend oor of een simpele glimlach het begin kan zijn van het breken van dat beeld. Laten we het normaal maken dat mensen met verschillende verschijningen overal samen kunnen lopen zonder
ingreep van de politie.